Spadkodawca może w testamencie wydziedziczyć wybranego członka rodziny, jeśli ma do tego odpowiednie przesłanki. Jednakże jeśli one miną, a testament nie został zmieniony przed śmiercią testatora, wydziedziczony może walczyć o odzyskanie swoich praw do dziedziczenia.
Przyczyny wydziedziczenia
W prawie polskim istnieje możliwość wydziedziczenia członków rodziny, niemniej jednak jest to dość trudne. Spadkodawca musi zapisać chęć wydziedziczenia wybranej osoby oraz przyczyny takiej decyzji w testamencie. Ponadto prawo cywile naszego kraju dokładnie określa powody, dla których można pozbawić członków najbliższej rodziny prawa do dziedziczenia majątku. W Kodeksie Cywilnym wymienione są trzy możliwe przyczyny wydziedziczenia:
- uporczywe postępowanie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, mimo upomnień płynących ze strony spadkodawcy;
- dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
- uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Jeśli podczas spisywania testamentu osoba, która ma zostać wydziedziczona spełnia choć jeden z powyższych warunków, sąd po otwarciu testamentu z pewnością uzna pozbawienie prawa do dziedziczenia za skuteczne.
Obalenie testamentu
Testament z zapisem wydziedziczającym wybranego członka rodziny można podważyć o ile są ku temu przesłanki. O tym czy ostatnia wola zmarłego zostanie wykonana czy też nie decyduje w takim wypadku sąd. Jeśli wydziedziczony udowodni, że ustała przyczyna wydziedziczenia, a spadkodawca mu wybaczył lub, że podana przyczyna nie spełniała wymogów prawnych, wówczas ma on realną szansę na podważenie zapisu o wydziedziczeniu, który znajduje się w testamencie.
Kiedy ustała przyczyna wydziedziczenia
Jeśli przed śmiercią spadkodawcy ustanie przyczyna wydziedziczenia, a testament nie zostanie zmieniony, wówczas wydziedziczony może wnieść do sądu sprawę o podważenie zapisu o wydziedziczeniu. Podczas toczącej się rozprawy musi udowodnić, że przyczyna wydziedziczenia ustała. Jeśli np. wydziedziczony przez długi czas pił alkohol, wskutek czego został pozbawiony prawa do dziedziczenia majątku, a następnie po upomnieniach i namowach poddał się leczeniu, a spadkodawca przebaczył mu jego winy, wówczas może starać się o unieważnienie wpisu.
Kiedy przyczyna wydziedziczenia nie spełniała wymogów prawnych
Drugim przypadkiem, kiedy zapis o wydziedziczeniu może zostać obalony jest ten, gdy wskazana przez testatora przyczyna wydziedziczenia nie spełnia określonych prawem kryteriów. Warto pamiętać, że jednym z warunków wydziedziczenia jest uporczywość negatywnych działań. Tym samym np. za ciągle powtarzające się awantury domowe spadkodawca może wydziedziczyć członka rodziny, ale w przypadku, gdy kłótnie zdarzały się sporadycznie wtedy przyczyna wydziedziczenia może zostać zastrzeżona. Również w tym wypadku o tym czy wydziedziczenie jest skuteczne czy też nie decyduje sąd.
Warto pamiętać!
Należy pamiętać, że sprawy dotyczące spadków ostatecznie rozstrzyga sąd. Warto także wiedzieć, że to po stronie osoby wydziedziczonej leży zapoznanie się z treścią testamentu, znalezienie dowodów, które mogą potwierdzić, że wskazane przyczyny wydziedziczenia są nieaktualne oraz wniesienie sprawy do sądu.
Czy tylko osoba wydziedziczona może podważyć wydziedziczenie? Czy darowizna wcześniej dana osobie, którą następnie się wydziedziczyło nadal wchodzi w masę spadkową?